In Nederland groeien 378.000 kinderen op in armoede. In de nieuwe LINDA.160 ‘HET WAS EEN BIZAR JAAR’ vertelt lerares Roos Mathijssen (48) over kinderen uit arme gezinnen in haar klas.
Ook vijf andere leerkrachten delen hun ervaringen.
TE KLEINE SCHOENEN
Roos geeft les aan groep 3 van basisschool De Wissel in Geffen. “Op een school waar ik als invaller werkte, was er een kind dat na de gymles verplicht haar haren moest wassen met anti-luizenshampoo. Van de vaste leerkrachten hoorde ik dat haar ouders geen geld hadden voor luizenbestrijdingsmiddelen, dus ze hadden met het team deze oplossing bedacht. Een ander kind liep de hele winter – en lang daarna – op dezelfde goedkope snowboots. Pas in mei stapte hij over op plastic slippers. En zijn gymschoenen waren minstens twee maten te klein, maar hij gymde daar al het hele jaar op. Hij moest wachten op ‘nieuwe’ afdankertjes van zijn oudere neef.”
VERZONNEN VERHALEN
“Meer dan eens merk ik dat sommige kinderen de neiging hebben dingen te verzinnen. Ze willen niet onderdoen voor hun klasgenootjes, maar als ze zelf niets meemaken, gaat dat wringen. Een kind vertelde honderduit over de pretparken waar ze in de vakantie naartoe was geweest. Terwijl wij haar de hele zomer doelloos door de straat hadden zien fietsen, tevergeefs aanbellend bij haar klasgenootjes die allemaal wel op vakantie waren.”
PIJNLIJKE MOMENTEN
“Als leerkracht kun je maar zo veel doen, daarom probeer ik het zelfbeeld van zo’n kind op te vijzelen. Ik zeg dan dat ze aardig en behulpzaam zijn, zodat ze daar hun eigenwaarde aan kunnen ontlenen. En ik leg uit dat jokken niet nodig is. Toch kun je niet alle pijnlijke momenten voorkomen. Als het ene kind een ipad van Sinterklaas heeft gekregen en de ander een tweedehands doosje Memory, blijft dat confronterend.”
Eén op de negen kinderen groeit op in armoede. In de nieuwe LINDA.160 ‘HET WAS EEN BIZAR JAAR’ vertelt lerares Nikki Broekhuizen (30) over kinderen uit arme gezinnen in haar klas.
Ook vijf andere leerkrachten delen hun ervaringen.
ZOMERKLEDING IN DE WINTER
Nikki werkt op basisschool Polsstok in Amsterdam-Zuidoost. Ze geeft les aan groep 3 en is unit coördinator van groep 3/4. “Ik heb er regelmatig mee te maken: kinderen die hun eten ‘vergeten’. Of ze zeggen: ‘Mama moest nog boodschappen doen’. Dat kan een keer gebeuren, maar niet structureel. Zomerkleding in de winter, geen passende schoenen of gymkleding. Door dat soort kleine dingen denk je op een gegeven moment: hier is meer aan de hand. Wanneer je met een heel gezin van vijftig euro moet rondkomen, is het natuurlijk ook lastig om nieuwe gymschoenen te kopen.”
GEEN CADEAU IN DE SCHOEN
“Ik heb op dit moment zelf een beugel. Laatst hoorde ik een kind zeggen: ‘Mijn broertje moet ook een beugel, maar dat kan mijn moeder niet betalen.’ Ook met Sinterklaas komen er soms vragen: ‘Juf, waarom zat er bij mij geen cadeautje in mijn schoen?’ Dan zeg ik: ‘Sinterklaas heeft het heel druk, hij kan helaas niet bij alle kinderen thuis komen. Maar hij komt gelukkig wel op school.’”
THUIS GEEN ONTBIJT
“Wanneer je op de basisschool zit, zou je je helemaal niet moeten bezighouden met de vraag of je wel mee mag op schoolreisje. Maar het gebeurt wel. Als een kind steeds een brief mee naar huis krijgt omdat de ouderbijdrage nog niet is betaald, krijgt het echt wel door wat er aan de hand is. Bij de ouders merk ik vooral veel schaamte. Zonde, want juist omdat ze niet over hun financiële problemen durven spreken, lopen ze veel subsidies mis. Uiteindelijk merk je toch wel dat er iets aan de hand is, vooral als een kind steeds vraagt of je iets te eten hebt, omdat er thuis geen ontbijt was.”
Eén op de negen kinderen in Nederland leeft in armoede. En daarom steunt De LINDA.foundation gezinnen die in financiële nood verkeren.
378.000 kinderen in Nederland groeien op in armoede. In de nieuwe LINDA.160 ‘HET WAS EEN BIZAR JAAR’ vertelt leraar Matthijs Ingelse (26) over kinderen uit arme gezinnen in zijn klas.
Ook vijf andere leerkrachten delen hun ervaringen.
GEEN WATER EN STROOM
Matthijs geeft les op Archipelschool De Vossenburch in Middelburg. “Zo’n tachtig procent van de kinderen hier op school heeft te maken met armoede. Ik heb leerlingen horen zeggen: ‘We wonen even bij opa en oma, want thuis is er geen water meer, en ook geen stroom.’”
SCHOOLREISJE
“Wanneer er een schoolreisje gepland wordt, verwacht je gejuich, maar bij ons zie je kinderen regelmatig wit wegtreken: ‘Is het dertig euro per kind? Of mag mijn broertje ook mee voor dat geld?’ Het zijn volwassen zorgen die een kind niet zou moeten hebben. Een keer kwam een vader met een handvol kleingeld de schoolreis betalen, hij had er echt voor gespaard. Maar er zijn ook kinderen die hun eigen spaarpot legen.”
NIET NAAR SCHOOLDISCO
“Laatst was er een schooldisco. Die kostte maar drie euro, maar toch stonden er leerlingen aan de deur die geen geld bij zich hadden. Ik mocht ze niet binnenlaten, dus stond ik noodgedwongen als portier bij de deur mijn eigen leerlingen te weigeren. Ik heb voor één leerling die drie euro betaald, maar je kunt dat natuurlijk niet voor iedereen doen.”
DEODORANT EN VERS FRUIT
“Ik geef les aan groep acht: beginnende pubers van wie sommigen niet de mogelijkheid hebben om elke dag een schoon shirt te dragen. In mijn kastje staat deodorant die ze mogen pakken, net als wat vers fruit. Je wilt niet dat je leerlingen alleen maar roze koek met rookworst eten, omdat dat het enige was wat er nog over was van het voedselpakket. Het is een afschuwelijke tweestrijd, want tot hoever ga je met je eigen salaris dingen kopen voor leerlingen?”
Eén op de negen kinderen in Nederland leeft in armoede. En daarom steunt De LINDA.foundation gezinnen die in financiële nood verkeren.
Momenteel leven maar liefst 378.000 Nederlandse kinderen in armoede. Er wordt door vele instanties hard gewerkt om hen van spullen te voorzien, maar helaas is alleen dat niet voldoende.
Dat zegt Kinderombudsman Margrite Kalverboer in een vandaag verschenen rapport.
STABIELE THUISSITUATIE
Volgens haar sluit het huidige armoedebeleid niet aan bij de wat de kinderen nodig hebben en moet er meer aandacht besteed worden aan het creëren van een stabiele thuissituatie. Natuurlijk is het goed dat kinderen bijvoorbeeld laptops en fietsen krijgen, “maar als je niets doet aan de onrust binnen het gezin, kun je maar op een beperkte manier gebruikmaken van de voorzieningen”, benadrukt Kalverboer.
KINDEREN VOELEN DE STRESS
“Kinderen krijgen thuis niet genoeg aandacht en voelen de stress van hun ouders die als bezetenen bezig zijn met het leven van dag tot dag en niet het overzicht voor de lange termijn hebben.” Die stress slaat over op de kinderen, die daardoor vaak concentratieproblemen hebben en zich schamen als ze bijvoorbeeld als enige niet mee kunnen op schoolreisjes.
‘ÁLTIJD TE MAKEN MET ARMOEDE’
“Armoede heeft invloed op álle levensgebieden”, aldus Kalverboer. “Kinderen hebben niet altijd de kleren die ze nodig hebben. Ze moeten naar school lopen, terwijl anderen een fiets hebben. Ze wonen in buurten die vaak minder veilig zijn en die ze onaangenaam vinden, en waar minder voorzieningen zijn. Ik was vorige week op werkbezoek bij een kledingbank. Daar hoorde ik van kinderen die in de winter op slippers naar school gaan. Dat als er getrakteerd wordt op school, die kinderen het eten naar binnen schrokken omdat ze geen warme maaltijden krijgen – of überhaupt geen eten krijgen. Of kinderen die geen schoon ondergoed hebben en daarom uitgesloten worden. Eigenlijk hebben ze in hun hele leven te maken met de effecten van armoede”, zegt Kalverboer.
‘EÉN BEGELEIDER NOODZAKELIJK’
De Kinderombudsman pleit voor één begeleider per gemeente die contact onderhoudt met gezinnen die leven in armoede. Die begeleider moet een langetermijnplan maken om de rust te doen terugkeren. Verschillende diensten binnen de gemeente werken volgens Kalverboer nu niet goed samen. Gezinnen krijgen nu soms wel te maken met acht hulpverleners. “Ik wil één plan voor kinderen van 0 tot 18. En eigenlijk van 0 tot 23. Zodat ze een perspectief hebben op wél een baan. En wel een goede opleiding. Gewoon een fijne jeugd.”
POLITIEK AAN ZET
Staatssecretaris van Sociale Zaken Tamara van Ark noemt armoede bij kinderen “schrijnend” en vindt het belangrijk om daar tegen te vechten. Ze wil begin volgend jaar verder ingaan op het advies van de Kinderombudsman. Daarbij wil ze ook een recent advies van de Sociaal-Economische Raad over dit probleem meenemen.
LINDA.foundation
De LINDA.foundation, die heeft meegewerkt aan het onderzoek van de Kinderombudsman, probeert de stress binnen deze gezinnen weg te nemen door arme families te verrassen met een pakket vol cadeaubonnen. Die bonnen, van winkels als Albert Heijn, Hema, Intertoys en C&A, kunnen zij wanneer ze willen kunnen uitgeven aan de dingen waar zij het meeste behoefte aan hebben, zoals bijvoorbeeld een mooi sint- of kerstcadeau, een smakelijk kerstdiner, een paar warme laarzen of een nieuwe winterjas. Want in de winter op slippers naar school moeten, zou geen enkel kind moeten overkomen.
378.000 kinderen in Nederland groeien op in armoede. In de nieuwe LINDA.160 ‘HET WAS EEN BIZAR JAAR’ vertellen onder anderen leraressen Ingeborg (46) en Yvonne (40) over leerlingen uit arme gezinnen in hun klas.
|
Ook vier anderen leerkrachten delen hun ervaring over armoede in de klas.
‘DIE MOEDER VROEG DE AFDANKERTJES VAN MIJN KINDEREN’
Lerares Ingeborg Dijkstra werkt op verschillende scholen in Maastricht en kan zich nog een moeder herinneren die na schooltijd in de klas bleef dralen. “Ik dacht dat ze iets wilde vragen over een rapport of toetsresultaat. Pas toen iedereen weg was, kwam de aap uit de mouw: ‘Jij hebt toch ook drie kinderen’ vroeg ze. ‘Zou ik misschien de kleren mogen hebben waar ze uit zijn gegroeid?’”
GESTOLEN KLEDING
Yvonne Stegen is directeur van basisschool Manjefiek in Maastricht. “Het ergste vind ik nog wel de gevallen waarbij je het niet direct ziet. De stille armoede die voortkomt uit schaamte.” Toen Yvonne nog op een andere school werkte, was er een meisje aan wie zij nooit iets had gemerkt. “Op een dag zei ik: ‘Heb je een nieuwe blouse aan?’. ‘Ja, mooi he?’ zei ze. ‘Deze heeft papa voor me gepikt.’”
Bij het drukken van de nieuwe LINDA.160 ‘HET WAS EEN BIZAR JAAR’ is er iets misgegaan. De foto van Ingeborg staat bij het verhaal van Yvonne, en andersom.
Honderden ANKO-kappers gaan vanaf januari 2018 de gezinnen van de LINDA.foundation gratis knippen. Xander en Sophie de Buisonjé trappen de actie #gekniptvooreenselfie af.
In december kan je als klant van ANKO-kappers namelijk een donatie doen aan LINDA.foundation.
DOE JE MEE?
Breng je komende maand een bezoek aan een van de deelnemende kapperszaken? Doe dan een geldbedrag in de donatiebox op de toonbank. Digitaal doneren kan ook via de speciale actiesite.
GEKNIPT VOOR EEN SELFIE
Als je na je knipbeurt een donatie hebt gedaan, maak dan een selfie en post je nieuwe kapsel op Facebook. Vermeld daarbij de hashtag #gekniptvooreenselfie en de naam van jouw favoriete kapsalon. De drie leukste, meest originele inzendingen ontvangen een kappersbon van 75, 150 of zelfs 250 euro. Laat je dus van je beste kant zien en doe mee.
XANDER EN SOPHIE DOEN OOK MEE
Xander en Sophie de Buisonjé zetten zich ook in voor de actie #gekniptvooreenselfie: “We hebben zelf een gezin met jonge kinderen en weten dus hoe belangrijk het is om die gelukkig te zien. LINDA.foundation en de ANKO maken het samen mogelijk dat 3500 gezinnen die het financieel zwaar hebben, gratis kunnen worden geknipt. Dat is toch te gek?”
KNIPPEN VOOR LINDA.FOUNDATION
Vorig jaar knipten de ANKO-kappers voor het eerst de gezinnen van het goede doel van Linda de Mol. De gezinnen waren hier ongelofelijk blij mee en stuurden hartverwarmende reacties. Veel kinderen waren nog nooit naar een echte kapper geweest. Daarom ontvangen alle 3500 gezinnen van LINDA.foundation ook dit jaar een kappersbon voor vier knipbeurten in het cadeaupakket van de foundation.
